06 september 2022

Niet kerende grondbewerking versus ploegen

Een optimale bodem is de basis voor een gezonde teelt. In een goede bodem is een grote rol weggelegd voor het bodemleven. Door in plaats van te ploegen te werken met niet kerende grondbewerking (NKG) wordt het bodemleven gespaard. Maar is deze manier van grond bewerken voor elke akkerbouwer te realiseren? Wij zetten de voor- en nadelen voor u op een rij.

De voordelen van NKG

  1. Met stip op één; NKG bevordert het bodemleven. Door de grond minder intensief te bewerken, wordt er minder bodemleven beschadigd. Hierdoor blijft er meer bodemleven over na een bewerking.
  2. Bij een gezond bodemleven wordt de capillaire werking verbeterd omdat de minuscule gangen van het bodemleven intact blijven. Doordat de grond minder diep en minder intensief bewerkt wordt, wordt de stapeling van bodemdeeltjes minder verstoord. Doordat de poriënstructuur gespaard wordt, blijft de capillaire werking beter in stand.
  3. Doordat de bodemstructuur in stand blijft, wordt de grond stabieler. Hierdoor wordt de draagkracht verhoogd.

nkg

Naast voordelen, kleven er ook nadelen aan NKG. Het grootste probleem is de hogere onkruiddruk. Dit zorgt voor meer arbeid en/of meer middelengebruik. Door de oppervlakkige bewerking bij NKG komt er meer organische stof in de toplaag, dit kan schadelijke insecten zoals slakken en emelten aantrekken. Tevens kan de werking van bodemherbiciden verminderen omdat deze zich meer binden aan de organische stof in de toplaag.

De voordelen van ploegen

  1. Bij ploegen komt er meer lucht in de bodem. Bij regen kan water de plaats van lucht innemen, waardoor het sneller wegzakt van het oppervlak. Er ontstaat dus een beter waterbergend vermogen.
  2. Door te ploegen, worden de gewasresten ondergewerkt. Dit zorgt ervoor dat ziekten en insecten minder kans krijgen. Ook worden zaden van onkruiden ondergewerkt, waardoor er minder onkruiddruk ontstaat.
  3. Wanneer er onder minder gunstige omstandigheden geoogst wordt, treedt er vaak spoorvorming op. Om deze sporen goed weg te kunnen werken en de bodem weer vlak te krijgen, is een diepere en intensieve grondbewerking nodig.

ploegen

Ploegen kent ook nadelen. Zo werkt ploegen sterk verstorend op het bodemleven. Het bodemleven is kwetsbaar en door de grond te diep om te spitten, wordt een gedeelte van het bodemleven vernietigd. Ook is er kans op een ploegzool, dit is een verdichte laag net beneden ploegdiepte. Deze compacte, harde laag zorgt ervoor dat planten minder makkelijk wortelen. Hierdoor putten zij de bovenste laag van de bodem uit.

Het groter waterbergend vermogen is op de korte termijn een voordeel van ploegen. Maar zodra er een aantal jaren met NKG gewerkt is en het bodemleven is daardoor verbeterd, maken wormen drainagekanalen en zorgen zo voor een beter waterbergend vermogen.

NKG geschikt voor elke akkerbouwer?

Of NKG voor uw land geschikt is, hangt af van een aantal factoren. Een intensief bouwplan met veel rooivruchten zoals bijvoorbeeld aardappelen en/of knolselderij is meer belastend voor de bodem en het bodemleven dan een extensief bouwplan met maaivruchten zoals bijvoorbeeld graan en/of graszaad. Bij een bouwplan met rooivruchten komen de bewerkingen later in het seizoen, door het gewroet in de bodem verslechtert de bodemstructuur. In dit geval is NKG minder geschikt.

Hoewel NKG op alle grondsoorten in te zetten is, is het op kleigrond moeilijker. Vooral in het voorjaar is kleigrond niet altijd even gemakkelijk te bewerken.

Kwestie van een lange adem

Werken met NKG is vaak niet direct een succes. Het herstel van de bodem en het bodemleven kost tijd. Ook zullen de juiste machines aangeschaft moeten worden voor het slagen van NKG. NKG is moeilijk één op één door te vertalen. Elk bedrijf heeft zijn eigen specifieke aanpak nodig, telers moeten zelf ondervinden wat op hun bedrijf werkt en wat niet. In de toekomst krijgt het bodemleven een steeds belangrijkere rol, met NKG kunt u hier beter op inspelen.

Meer weten?

Heeft u vragen over NKG of het optimaliseren van uw bodem? Neem dan contact op met Rens de Bruijckere (06-53645249, bruijckere@iperen.com) of één van onze akkerbouwadviseurs.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit bericht mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.