In dit artikel bespreken we 6 manieren om uw groenbemester onder te werken. Ook deelt akkerbouwer Nils van Tilbeurgh zijn ervaring in deze video:
Bij het telen van groenbemesters voor het verbeteren van het organische stofgehalte, is het belangrijk om tot het einde van groenbemesterteelt aandacht te geven aan dit gewas. Groenbemesters zijn immers het voorgerecht voor de teelt in het volgende jaar.
Bij het onderwerken van de groenbemester is het belangrijk dat de vertering van de groenbemesters goed op gang komt. Dit kan door de groenbemesterplanten te kneuzen, zonder dat ze tot ‘moes’ vermalen worden. Wanneer de planten op voldoende plekken beschadigd zijn, heeft het bodemleven aangrijpingspunten van waaruit de vertering van de plantenresten kan beginnen. Wanneer de groenbemesters te veel verkleind worden, blijft een te natte compacte massa over. Doordat de gewasresten dan teveel verkleind zijn en te nat blijven, zal het bodemleven niet voldoende zuurstof beschikbaar krijgen om de groenbemester goed te verteren.
Daarnaast is het goed om de groenbemester na het verkleinen lichtjes door de grond heen te werken, zodat het bodemleven en de groenbemesterresten zoveel mogelijk contact kunnen maken om de vertering goed te laten verlopen. Hierbij kan van een groot scala aan machines gebruik gemaakt worden. In principe is elke machine geschikt, zolang het groenbemestergewas maar niet teveel verkleind wordt.
Bij het onderwerken van groenbemesters is een aantal factoren van belang om het moment en de manier van onderwerken te kiezen. In dit artikel willen we kort de meest gebruikte methoden tegen het licht houden.
Op de meeste akkerbouwbedrijven is wel een ploeg aanwezig. Deze kan prima gebruikt worden om groenbemesters onder te werken. Het voordeel hierbij is dat het land meteen ‘winterklaar’ ligt. Wanneer u overweegt om groenbemesters onder te ploegen, is het wel belangrijk om te zorgen dat de groenbemester goed verdeeld door de grond gemengd wordt. Bij fors ontwikkelde groenbemesters is het niet altijd mogelijk om het hele gewas netjes onder te werken. In dat geval zal een voorbewerking noodzakelijk zijn. Verder blijft bij ploegen het gevaar aanwezig dat de groenbemester ‘ingekuild’ wordt doordat er een pakket organische stof in zuurstofloze omstandigheden onderin de bouwvoor komt. Voor een betere verdeling door de bouwvoor en om inkuilen zoveel mogelijk te voorkomen, kunt u ervoor kiezen om de voorscharen van de ploeg niet te gebruiken.
Voordelen
Aandachtspunten
Wanneer een forse groenbemester verwerkt moet worden, kunt u ervoor kiezen om deze te maaien of te klepelen. Hiermee zorgt u ervoor dat de grote massa in kleinere stukken wordt verdeeld. Het is erg belangrijk om te zorgen dat de groenbemester niet te ver verkleind wordt en tot ‘moes’ wordt geslagen. Voor een goede vertering is lucht nodig en bij een te ver verkleinde groenbemester blijft er een papperige laag zonder lucht over. Bij groenbemesters die de winter over moeten staan, is er met een maaier of een klepelbak ook nog de mogelijkheid om het gewas op een hoger maaihoogte te maaien, waardoor de groenbemester in de winter nog wel wat door kan groeien, maar geen zaad meer vormt.
Voordelen
Aandachtspunten
Met een (messen)rol of een greencutter wordt de groenbemester op meerdere plekken gekneusd / geknakt. Deze beschadigingen zorgen voor aangrijpingspunten waar het bodemleven kan beginnen met de vertering van de planten. Over het algemeen zijn deze rollen niet aangedreven, waardoor het brandstofverbruik minder is dan bij maaien of klepelen. Wel kunnen deze rollen bij een kleine groenbemester de organische stof ook door de grond mengen, doordat de messen ook de grond wat losser maken.
Voordelen
Aandachtspunten
Bij een groenbemester met een dichte zode (met name grasgroenbemesters) kan een volveldsfrees ingezet worden om de groenbemester te verkleinen en in de grond te werken. Bij het gebruik van een frees is het belangrijk om onder goede omstandigheden te werken. Wanneer bij te vochtige omstandigheden de frees wordt ingezet, kan deze een verdichte laag in de bodem veroorzaken. Op dat moment zou het positieve effect van de groenbemester op de bodemkwaliteit teniet worden gedaan de het negatieve effect van de verdichting door de frees.
Voordelen
Aandachtspunten
Als het verkleinen en inwerken gecombineerd kan worden, kan dit uitgevoerd worden met een schijveneg. Met name voor groenbemesters die een dichte zode hebben gevormd, is een schijveneg een goede optie. Ook wanneer een groenbemester voorbewerkt moet worden voorafgaand aan een hoofdgrondbewerking, kan dit met de schijveneg. Doordat deze machine niet aangedreven wordt, is het brandstofverbruik een stuk lager dan bij frezen.
Voordelen
Aandachtspunten
Met een rotorkopeg of cultivator kunnen veel groenbemestermengsels prima verkleind worden. Hierbij moet wel rekening gehouden worden met het feit dat deze machines primair bedoeld zijn voor grondbewerking. Wanneer de grond zo min mogelijk beroerd moet worden, zal dit niet de beste optie zijn. Wel worden op deze manier de planten goed losgewerkt, waardoor ze goed af kunnen sterven. Bij grotere groenbemesters is het gevaar aanwezig dat de plantenresten in het werktuig gaan stropen en zorgen voor verstopping of een slechte werking van de machine.
Voordelen
Aandachtspunten
Heeft u vragen over het onderwerken van groenbemesters of andere vragen met betrekking tot de bodem? Neem dan contact op met uw adviseur of één van onze bodemspecialisten. Zij helpen u graag bij de juiste aanpak.
Bovenstaande adviezen zijn gebaseerd op de actuele praktijksituatie en de op dit moment ter beschikking staande kennis. Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit bericht mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
