In de teelt van appel en peer is de fruitmot, Cydia pomonella, een bekende plaag. Het insect komt wereldwijd voor en zorgt voor aantasting van het klokhuis waardoor vruchten onverkoopbaar worden. De fruitmot heeft in Nederland vaak één generatie per jaar, maar op warmere locaties in midden- en zuid Europa kan hij er ook twee of zelfs drie hebben. In warme Nederlandse zomers is er ook kans op een 2e generatie.
Op dit moment gebruiken veel telers Coragen als bestrijding tegen fruitmot. De resultaten hiermee zijn goed. In de toekomst kan resistentie ontstaan. Zeker in delen in Europa met meerdere generaties. Het is daarom het interessant om te werken met andere, innovatieve technieken. Belangrijk hierbij is wel dat aan voorwaarden wordt voldaan, zoals bijvoorbeeld lage druk van fruitmot.
Bij een hoge druk van fruitmot zijn bespuitingen met Coragen op dit moment zeker nodig. Zie ook het adviesschema in tabel 2.
Sinds 1997 is feromoonverwarring in Nederland als bestrijdingstechniek toegelaten bij appel en peer. Feromonen zijn vluchtige stoffen waarmee insecten communiceren. Door het verspreiden van feromonen wordt deze communicatie verstoord, kunnen de insecten elkaar niet vinden om te paren en heeft de vrouwelijke fruitmot geen bevruchte eitjes om af te zetten.
RAK 3 was eerste techniek die toegelaten werd, maar later zijn er ook nieuwe technieken op de markt gekomen. Zie tabel 1.
Let bij bestrijding van fruitmot met feromoonverwarring op de volgende punten:
-> de aantasting mag nog niet te hoog zijn;
-> de techniek werkt beter bij grotere oppervlakten: samenwerking met de buren is zinvol;
-> het is nodig om een randbehandeling met extra feromoonverdampers te doen;
-> let op met invlieg van bevruchte vrouwtjes.
Tabel 1. Overzicht feromoonverwarring
|
Merknaam |
Aantal feromonen | Fruitmot | Bladrollers | Aantal verdampers per ha | PlanetProof bonuspunten |
In bio- |
| RAK 3 + 4 | 2 | ja | ja* | 500 – 550 | 2 | ja |
| Isomate CLR | 5 | ja | ja** | 800 -1000 | 5 | ja |
| Checkmate CM | 1 | ja | nee | 2 tot 3 | 1 | ja |
* RAK 3 + 4 bestrijdt ook vrucht-, leverkleurige, grote appelblad-, groene knopbladroller en heggebladroller.
** Isomate CLR bestrijdt ook vrucht-, leverkleurige, grote appelblad-, en heggebladroller.
Naast het feromoon van de fruitmot bevatten RAK 3+4 en Isomate CLR ook feromonen van verschillende bladrollers. Checkmate CM heeft dit niet, maar een voordeel van Checkmate CM is dat er maar twee puffers per ha nodig zijn. Na een bestelling ontvangt u een kaart van uw beplantingen, met daarin de ophangpunten voor de Checkmate puffers.
Zoals hierboven beschreven werkt feromoonverwarring alleen goed als de druk van fruitmot en bladrollers laag is. Houd hierbij een richtlijn aan van minder dan 0,5% vruchtaantasting bij de oogst van het voorgaande jaar. Bij meer dan 0,5% aantasting zijn aanvullende bespuitingen nodig.
Checkmate CM Isomate CLR RAK 3 + 4
Naast feromoonverwarring is het gebruik van viruspreparaten een andere innovatieve techniek. Bij deze toepassing worden de rupsen zieke na opname van het virus. Ze stoppen met het eten van de vruchten. Dit is te herkennen aan de zogenaamde “sting” in de vruchten. Op dit moment zijn meerdere merken op de markt. Van Iperen voert Madex Top. Bij een 2e generatie wordt er vaak voor Madex gekozen. Bij toepassing in de zomer zijn meerdere behandelingen nodig.
Afgelopen seizoen hebben we vanuit Van Iperen waarnemingen verricht in 32 beplantingen appel en peer in Zuidwest Nederland. Bij 25 beplantingen kwam nauwelijks of geen aantasting voor. Dit waren vaak beplantingen, waarin één keer Coragen is ingezet. De werking van Coragen is in deze regio goed. Het advies is dan ook per seizoen, alleen op de eerste generatie, één tot twee keer Coragen in te zetten, om zo resistentie te voorkomen. Binnenkort verwachten we de start van de vlucht van de fruitmot. Via het adviessysteem op Mijn Iperen kunt u de ontwikkeling van de vlucht en larven volgen.
Tabel 2. Adviesschema fruitmot 2024
| Toepassing op 1e generatie | Toepassing op 2e generatie | |
| % fm schade 2023 | ||
| 0 | feromoonverwarring | |
| 0-0,5% | Feromoonverwarring plus 1x Coragen | Madex indien nodig |
| 0,5- 1,0% | Feromoonverwarring plus 1x Coragen | Madex |
| >1,0 | twee keer Coragen(vooral bij appel) | Madex |
Onze specialisten denken graag met u mee over duurzame oplossingen in uw teelt. Meer weten over de mogelijkheden? Lees hier meer, neem contact op met uw adviseur of vul onderstaand formulier in.
