Binnen de gewasbescherming nemen middelen die fosfonaat bevatten een belangrijke positie in. In de volksmond wordt soms ook wel over fosfiet gesproken, maar dat klopt feitelijk niet, het gaat hier over fosfonaat.
Voorheen werden producten op basis van fosfonaten op de markt gebracht als bladmeststoffen. Het bekendste voorbeeld hiervan is kaliumfosfonaat. Fosfonaat (HPO32-) kan echter niet door de plant gebruikt worden als voedingsbron van fosfor. Daarvoor is fosfaat (PO43-) nodig, hiervan kan de plant de fosfor wel van gebruiken.
Fosnonaat kan wel worden ingezet als een elicitor. Elicitors zorgen ervoor dat het afweermechanisme van de plant wordt geactiveerd. Hierdoor kan het gewas sneller reageren als het in aanraking komt met bepaalde schimmels zoals bijvoorbeeld schurft, meeldauw en zwartvruchtrot. De aantasting door deze schimmels zal hierdoor lager zijn. Vanwege de specifieke werking van fosfonaten heeft de Europese Commissie kaliumfosfonaat in 2013 aangemerkt als werkzame stof binnen de gewasbeschermingsmiddelenverordening. Producten op basis van fosfonaten vallen in de categorie groene middelen.
Om middelen met fosfonaten optimaal te benutten, is het belangrijk dat deze vroeg in het seizoen, preventief worden ingezet. Fosfonaten zijn systemisch en worden opgenomen door het gewas. Ze werken zowel opwaarts, als neerwaarts systemisch. Binnen de fruitteelt kennen we fosfonaten hoofdzakelijk in de vorm van kaliumfosfonaat. Delan Pro en Soriale zijn de meest bekende middelen. Delan Pro bevat zowel dithianon als kaliumfosfonaat en wordt veelvuldig ingezet tijdens de primaire periode van het schurftseizoen. Soriale bevat kaliumfosfonaat solo en wordt met name vanaf de bloei ingezet om de gevoeligheid van het gewas voor verschillende schimmels te verminderen.
Naast kaliumfosfonaat wordt ook een andere vorm van fosfonaat ingezet in de fruitteelt. Dit is de werkzame stof van Luna Care: fosetyl-aluminium. Een belangrijk verschil tussen deze twee verbindingen is dat de fosfonaten uit fosetyl-aluminium langzamer vrijkomen voor de plant. Het grote voordeel hiervan is dat er met een hogere dosering van fosetyl-aluminium gewerkt kan worden. Hierdoor kan Luna Care worden ingezet om de vitaliteit van de bloemknoppen voor het opvolgende seizoen te verbeteren. Naast fosetyl-aluminium bevat Luna Care ook fluopyram. De combinatie van deze twee stoffen zorgt ervoor dat dit middel, met name in peer, in de periode na de bloei ingezet kan worden tegen o.a. schurft, meeldauw en zwartvruchtrot.
Wanneer u middelen met fosfonaat inzet, moet u er rekening mee houden dat er residu kan worden teruggevonden bij de oogst. Hierbij moet in de residu-analyse specifiek getoetst worden op de aanwezigheid van het residu van fosfonaten. Er is overigens geen verschil in het residu van kaliumfosfonaat en het residu van fosetyl-aluminium.
Groene middelen zullen richting de toekomst een steeds groter aandeel vormen van ons pakket aan gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast wordt het telen van een weerbaar gewas ook steeds belangrijker. Aangezien fosfonaten als groen middel een bijdrage leveren aan de weerbaarheid van uw gewas, zullen de middelen op basis van fosfonaten, eventueel in combinatie met andere werkzame stoffen, een belangrijke rol spelen in de fruitteelt van de toekomst.
Meer weten over het telen van fruit in de toekomst? Lees verder op deze pagina.
