01 juli 2019

Bemesting, het draait om de balans!

Nu we de langste dag achter de rug hebben, zien we dat de scheutgroei in appel en peer begint af te sluiten. Dit betekent dat de boom steeds meer omschakelt van het bevorderen van de gewasgroei naar het investeren in de vruchtgroei. Om te stimuleren dat de scheuten snel afsluiten, kunt u eventueel droogtestress creëren door de watertoevoer voor een korte periode te stoppen.

Door middel van bemesting kunt u helpen de maat en kwaliteit van de vruchten te stimuleren.

Als dit op uw bedrijf mogelijk is, kunt u hiervoor fertigatie inzetten. Zeker wanneer de grond droog is, geeft dit een betrouwbaar effect. Daarnaast kunt u ook meststoffen strooien of spuiten op de zwartstrook, mits de bodem voldoende vochtig is.

Analyse

Een overbemesting is met name bedoeld om de groei van de vruchten te bevorderen. Daarnaast kan er met een overbemesting ook gestuurd worden op tekorten die in de bodem en het gewas aanwezig zijn. Om te zien of er tekorten zijn, zijn er verschillende analysemethoden waarvan u gebruik kunt maken. Om de situatie in de bodem te monitoren, kan er een grondmonster genomen worden. Wanneer alleen de situatie van stikstof van belang is, is het mogelijk een N-mineraal monster te steken. Naast het analyseren van de situatie in de bodem, is het van belang om te bekijken hoe de toestand in de boom is. Dit kan het beste door het laten analyseren van een bladmonster. Hierbij wordt van alle elementen bekeken of er voldoende in het blad aanwezig is. Aan de hand van de resultaten kan naast bemesting via de bodem, ook worden bepaald welke elementen via het blad moeten worden aangevoerd.

Overbemesting

Aan de hand van analyseresultaten en ervaringen vanuit het verleden kan een overbemesting worden uitgevoerd. We denken hierbij vooral aan het aanvoeren van stikstof en kalium via de bodem, dus opname via de wortels van de boom. Aanvoer van stikstof is met name van belang om ervoor te zorgen dat de vruchten goed doorgroeien. Stikstof is sterk betrokken bij celstrekking en zorgt dus voor het vergroten van de cellen. Kalium is juist belangrijk voor het ‘opvullen’ van deze cellen, het zorgt ervoor dat de vochttoevoer naar de cellen toe wordt gestimuleerd. Zeker op gronden met een lage beschikbaarheid van kalium raden wij aan ook een overbemesting met kalium uit te voeren.

Wanneer alleen wordt overbemest met stikstof, kunt u kiezen voor de inzet van de vloeibare meststof Urean. Dit is een stikstofmeststof die bestaat uit zowel ureum, nitraat als ammoniak stikstof. Door deze combinatie komt de stikstof over een langere periode vrij. Door de verzurende werking kunnen ook andere elementen vanuit de bodem makkelijker vrijkomen. Extra voordeel is dat het direct met de onkruidbestrijding kan meelopen.

Kwaliteit

Peertjes

Overbemesting wordt in veel gevallen vooral gebruikt om de groei van de vruchten te stimuleren. De extreme omstandigheden (hitte, droogte) van afgelopen jaar en de resultaten in vruchtkwaliteit als gevolg hiervan hebben wel laten zien dat het van belang is dat alle elementen op orde zijn om een goede vruchtkwaliteit te verkrijgen. Er waren duidelijk verschillen waarneembaar tussen percelen waar wel en niet is gefertigeerd. Op percelen met weinig of geen aanvoer van water waren de vruchten vaak wat aan de kleine kant, maar kenden vrijwel geen inwendige problemen. Vanwege de droogte en hitte is op percelen met fertigatie veel water en voeding aan het gewas aangeboden, vaak in combinatie met beregening. De opname van stikstof en kalium, die beide relatief eenvoudig door het gewas kunnen worden opgenomen,  was vaak overmatig. Hierdoor kwam een moeilijk opneembaar element als calcium vrijwel niet in het gewas en de vruchten. Aangezien calcium samen met borium verantwoordelijk is voor de sterkte van de celwanden levert een tekort van deze elementen vaak een relatief zwakke en kwetsbare vrucht op. Eenvoudig gezegd: Stikstof zorgt dat de cellen groot worden, kalium zorgt ervoor dat ze gevuld worden en op spanning blijven. Bij een overmaat van deze twee elementen worden dus grote, opgeblazen cellen gecreëerd. Bij een tekort aan calcium en eventueel borium zijn de celwanden vaak dusdanig zwak dat ze onder deze druk bezwijken. In appels openbaart zich dit door het ontstaan van stip en ook neusrot. Verder zijn ook inwendig bruine peren hier een gevolg van. Het feit dat vooral de grootste peren in de partij het vaakst bruin waren van binnen bevestigd dit.

Al met al is het van belang dat alle elementen op orde zijn. Calcium via een overbemestig zal echter weinig zinvol zijn op dit moment, door de trage opname en verdeling zal dit niet tijdig meer in de vruchten komen en zeker niet meer goed verdelen door de vruchten. Voor een goede calciumvoorziening is het beter om in het voorjaar al te starten met giften via de bodem en dit aan te vullen met gewasbespuitingen vanaf de bloei. Calcium via bladbespuitingen heeft nu nog wel enig nut, maar de belangrijkste fase voor voldoende aanvoer is rondom de bloei op het jonge clusterblad.

Fertigatie

Wanneer de mogelijkheid aanwezig is om te fertigeren, is dit de meest geschikte optie om in een regelmatige aanvoer van de verschillende elementen te voorzien. Gezien de bevordering van een goede vruchtkwaliteit raden wij aan om in een droge, warme periode niet overmatig voeding aan te bieden. Met de ervaringen van afgelopen jaar, is duidelijk dat het maximaal stimuleren van de vruchtmaat nadelig kan zijn voor de inwendige kwaliteit van de vruchten.

Bemesting heeft zijn waarde in de afgelopen decennia zeker bewezen wat betreft optimaliseren van maat en productie. Het draait bij bemesting echter wel om de balans. Een tekort van één element kan al resulteren in kwaliteitsverlies. Zorg daarom dat u de hele bemestingssituatie van uw perceel en gewas goed in beeld hebt, om zo kwaliteit en productie nog beter onder controle te krijgen.