Nederlands brood met graan van eigen bodem, het kan. Toch gebeurt het slechts mondjesmaat door de beperkte beschikbaarheid van baktarwe uit ons land. Samen met negentien andere partijen uit de graan-, meel- en broodketen gaat Van Iperen voor duurzaamheid en voedselzekerheid en participeren we in de PPS Nederlandse Baktarwe. ‘Door knelpunten in de keten weg te nemen, kan het aandeel Nederlandse baktarwe in ons brood significant groeien.’
Komende vijf jaar voert Wageningen University & Research een grootschalig onderzoek uit om de belemmeringen rondom Nederlands baktarwe weg te nemen. In totaal wordt € 3,6 miljoen euro gestoken in deze publiek-private samenwerking (PPS). De financiering komt vanuit de Topsector Agri & Food én het bedrijfsleven. Hiervoor hebben we samen met negentien andere partijen uit de graan-, meel- en broodketen de handen ineengeslagen: BO Akkerbouw, Plantum, DSV-Zaden, Limagrain, RAGT, Saaten-Union, Semundo, Strube, Syngenta, Van der Bilt Zaden en Vlas, Wiersum Plantbreeding, Het Comité van Graanhandelaren, Agrifirm, CZAV, Dossche Mills, Royal Koopmans en de bakkerijsector (NBC, NVB en NBOV).
De PPS Nederlandse Baktarwe is in maart 2023 officieel gestart en loopt door tot en met 2027. Het project komt voort uit de ‘Intentie van Nijkerk: Wij gaan voor eigen graan’, die op 24 maart 2022 werd onderschreven door de 150 deelnemers aan de Themadag Granen. Als alle schakels in de keten zich inzetten, kan het brood van Nederlandse bakkers in de toekomst standaard van eigen bodem komen, zo luidde het credo. “Gezamenlijk zetten we deze ambitie nu om in concrete acties”, vertelt André Hoogendijk, directeur BO Akkerbouw en penvoerder van de PPS Nederlandse Baktarwe.
Binnen de graan-, meel- en broodketen is er een sterke behoefte om meer zelfvoorzienend te zijn in de productie van baktarwe. Sinds de oorlog in Oekraïne is die behoefte verder gegroeid. Het onderzoek sluit bovendien aan op de Nationale Eiwitstrategie, die tot doel heeft om de komende jaren de zelfvoorzieningsgraad van plantaardige eiwitten te vergroten. Brood is namelijk een belangrijke bron voor onze dagelijkse eiwitbehoefte. Brood is op dit moment goed voor 47% van de plantaardige eiwitinname. “Willen we stappen zetten, dan moeten we wel een aantal kritieke knelpunten op verschillende plaatsen in de keten oplossen”, vertelt Hoogendijk. “Nederlandse baktarwe is mogelijk, dat bewijzen een aantal succesvolle initiatieven. Vanuit deze ketensamenwerking, kunnen we het aandeel van Nederlandse baktarwe verder laten groeien.”
Binnen de PPS Nederlandse Baktarwe worden verschillende routes bewandeld. Deze worden in samenhang uitgevoerd om uiteindelijk tot een betere en constantere bakkwaliteit van Nederlandse tarwe te komen. Zo moet een ketenanalyse leiden tot een gedragen vergoedingssysteem voor de baktarweteelt dat rechtdoet aan de extra risico’s en inspanningen van telers. Ook een betere kwaliteitsbeoordeling is onderdeel van de PPS. Die moet zorgen voor voldoende grote en uniforme partijen tarwe met ruim voldoende bakkwaliteit. “Ook in jaren met minder gunstige teeltomstandigheden willen we de aanvoer van goede kwaliteit baktarwe kunnen garanderen. Daar is verdiepende kennis voor nodig”, stelt Hoogendijk. “Deze en andere zaken pakken we komende jaren op. Gezamenlijk werken we aan de voedselzekerheid én duurzaamheid van brood, een belangrijke voedingsbron.”
Kennis & Nieuws
In sommige regio’s van Nederland is zoet water schaars. Denk aan Zeeland of gebieden waar verzilting optreedt, zoals delen van de Flevopolder. Op de Rusthoeve in Colijnsplaat loopt op dit moment een proef waarbij we onderzoeken hoe zaaiuien met minder water geteeld kunnen worden met behulp van biofolie.
Het middelenpakket voor de gewasbescherming tegen valse meeldauw in uien wordt steeds krapper. Met praktijkgericht onderzoek zoeken we naar oplossingen om uien te kunnen blijven telen in Nederland. We hebben afgelopen seizoen onderzocht hoe we valse meeldauw kunnen beheersen in de toekomst.
“Over precisielandbouw wordt vaak veel te complex gedacht en was tot pakweg tien jaar geleden toch vooral een hobby van een aantal koplopers en techneuten”, meent Anthon Slootweg, technisch specialist precisielandbouw bij groeispecialist Van Iperen.
