ViP | Duurzaam aubergines telen met toekomstperspectief
13 maart 2025
Van Duijn De Jong Aubergines
Met 39 hectare verdeeld over vier locaties is Van Duijn De Jong Aubergines een van de grootste spelers in de Nederlandse aubergineteelt. Jaarlijks produceert het bedrijf maar liefst 23 miljoen kilo van dit paarse goud. Een aanzienlijk deel daarvan vindt zijn weg naar Duitsland, Engeland, Scandinavië en Nederland. Op de locatie in Steenbergen wordt sinds afgelopen jaar geëxperimenteerd met de teelt van de toekomst: ‘100% Groen Geteeld’.
“Onze locatie is 8,5 hectare groot, verdeeld over twee kassen,” vertelt Luuk van Duijn (29), verantwoordelijk voor de locatie in Steenbergen. “In de ene kas telen we gangbaar, in de andere ‘100% Groen Geteeld’. We kunnen de resultaten dus mooi met elkaar vergelijken.” Samen met Richard van Spronsen, productmanager gewasbescherming bij Van Iperen, deelt hij zijn ervaringen met dit bijzondere project.
Luuk: “Toen er vanuit de Federatie Vruchtgroente Organisaties (FVO) werd gevraagd wie er mee wilden doen met dit project, hebben wij ons meteen aangemeld. Voor elke productgroep werd een teler gezocht: komkommer belicht en onbelicht, tomaat belicht en onbelicht, paprika, puntpaprika en aubergine. Het project sluit perfect aan bij onze missie om kwaliteitsproducten te leveren met een beperkte impact op milieu en samenleving.”
Van Duijn De Jong Aubergines is in 2023 ontstaan uit een fusie tussen Gebr. Van Duijn en Auberginekwekerij De Jong. “Krachtenbundeling was noodzakelijk om toekomstbestendig te kunnen blijven telen,” legt Luuk uit. Het totale Nederlandse areaal aan aubergineteelt schommelt al jarenlang tegen de 100 hectare. Met 39 hectare neemt Van Duijn De Jong nu een stevige positie in.
Luuk: “De afgelopen jaren zien we een flinke groei van de aubergineconsumptie in Nederland. Waar lange tijd zo’n 10% van onze productie lokaal werd afgezet, is dat inmiddels gegroeid naar 15%.” Die groei komt deels door de toenemende populariteit van gezonde en plantaardige voeding, maar Van Duijn De Jong ziet ook kansen in de eigen aanpak. “Duurzaam ondernemerschap vormt de kern van onze strategie. Of het nu gaat om energie, arbeid, gewasbescherming of innovatie, we lopen daarin graag voorop,” vertelt Luuk.
De Nederlandse aubergines worden geleverd van februari tot eind oktober. De andere maanden komen de paarse vruchten uit Spanje. “We vullen elkaar aan, maar er zit ook overlap in de start en het einde van ons seizoen,” legt Luuk uit. In het verleden experimenteerde Van Duijn De Jong wel met belichting, maar daar is inmiddels definitief de stekker uitgetrokken. “Met belichting halen we de productie niet, omdat het gewas niet groeit zoals het zou moeten,” zegt Luuk.
De aubergineteelt vraagt om specialisme. Het klimaat en de groeibehoeften verschillen sterk van andere vruchtgroenten zoals tomaten of paprika’s. Elke locatie van Van Duijn De Jong beschikt over enorme verpakkingsinstallaties. “Met deze machines kunnen we elke gewenste verpakking voor retailers, groot of klein, perfect op maat maken. Dat geeft een voorsprong in de markt,” zegt Luuk. “De aubergine heeft veel potentie. Als jongere generatie zijn we gemotiveerd om dat verder uit te bouwen.”
Van Duijn De Jong heeft, net als de rest van de sector, te maken met grote uitdagingen. Volgens Luuk zijn arbeid, energie en gewasbescherming daarbij de belangrijkste knelpunten. In die volgorde.
De teelt in Nederland is sterk seizoensgebonden, wat het moeilijk maakt om personeel jaarrond aan het bedrijf te binden. Op de locatie in Steenbergen werken 15 vaste krachten, maar in de zomer zijn er minstens 50 mensen nodig. “Dat is ieder jaar weer een uitdaging. Arbeid wordt duurder en beschikbare arbeidsmigranten worden schaarser,” legt Luuk uit. Het regelen van goede huisvesting helpt Van Duijn De Jong om personeel te behouden. “We bieden onze medewerkers onderdak, wat hen stimuleert om jaarlijks terug te keren.”
Automatisering biedt kansen, maar de investeringen zijn enorm. “Onze sector is relatief klein, dus we zullen de handschoen zelf moeten oppakken. Robotisering is lastig, vooral omdat aubergine een specifiek gewas is. Dat vraagt veel ervaring, iets wat machines nog niet kunnen,” legt Luuk uit.
Binnen het project ‘100% Groen Geteeld’ werken telerscoöperaties (FVO) en toeleveranciers, waaronder Van Iperen, in de Nederlandse glasgroenteteelt samen om tot een integraal weerbaar teeltsysteem te komen met groene en biologische middelen, aangevuld met technologische oplossingen. De teelt moet op termijn én 100% groen zijn én rendabel. Daarbij gaat het om het hele systeem, inclusief water, klimaat en substraat. Om de ambitie in de praktijk te realiseren is een praktijkproject opgezet voor zeven vruchtgroenten. Een proces om gezamenlijk kennis op te doen en met elkaar te delen.
De energietransitie is cruciaal voor de toekomst van de sector. De stijgende gasprijzen hebben de afgelopen jaren voor een omslag gezorgd. “We hebben ontdekt dat we met minder energie kunnen telen. Door ontvochtigers te installeren, hebben we niet alleen lagere stookkosten, maar ook een stabieler kasklimaat,” vertelt Luuk. “En dat zorgt voor een betere kwaliteit aubergines. Het zijn flinke investeringen, maar met de hoge gasprijzen is het een interessant alternatief.” Binnen enkele jaren hoopt Luuk op zijn locatie gebruik te kunnen maken van restwarmte en CO₂ van de afvalverbranding in Roosendaal. “Het is een flinke stap vooruit voor de hele sector in deze regio.”
Aubergines zijn relatief robuust en hebben weinig last van ziekten, maar plagen zoals luis, wants, rups, trips en witte vlieg vormen een blijvende uitdaging. Chemische middelen worden uitgefaseerd, terwijl biologische alternatieven duurder en arbeidsintensiever zijn.
“Het pakket aan middelen krimpt en nieuwe groene oplossingen laten vaak lang op zich wachten,” merkt Richard op. “Met het project ‘100% Groen Geteeld’ willen we ontdekken hoe we zonder chemie toch rendabel kunnen blijven telen.” Afgelopen seizoen was het eerste jaar van dit drie jaar durende project. “Vanaf december tot september hebben we volledig op biologie kunnen draaien. Dat was een enorme stap,” vertelt Luuk. “In september liep de luisdruk echter op, en was eenmalige correctie met chemie noodzakelijk.”
Een belangrijke stap in de aanpak van plagen is het gebruik van insectengaas. “Dat wordt bij de teeltwissel in december in de hele kas aangebracht. Het beperkt de invlieg van plagen en voorkomt dat nuttige insecten ontsnappen. Vooral de luisdruk hopen we hiermee flink terug te dringen, waardoor we komend seizoen wellicht minder biologie nodig hebben,” vertelt Richard. Luuk vult aan: “Dat is ook het principe van ‘100% Groen Geteeld’. We zijn met veel inzet van biologie gestart en schakelen daarna langzaam terug tot een aanvaardbaar niveau. Het blijft zoeken naar de juiste balans tussen duurzaamheid en economische haalbaarheid.”
Naast biologische bestrijding experimenteert Van Duijn De Jong ook met kokosmatten als alternatief voor steenwol. Kokos biedt meer mogelijkheden voor bodemleven en de inzet van biostimulanten, die de weerbaarheid van planten verhogen. “We zetten kleine stappen en niet tegelijkertijd zodat we helder hebben wat het effect is per interventie,” zegt Luuk.
“Van december tot september hebben we volledig op biologisch gedraaid”
Het ‘100% Groen Geteeld’-project is uitdagend, maar ook waardevol. Luuk: “We accepteren nu meer schade en hogere kosten, maar leren tegelijkertijd enorm veel. Dat helpt ons om stappen te zetten richting een duurzamere toekomst. We zitten met dit project op de voorste rij en dat is veel waard!” Richard voegt toe: “Het project biedt ons de kans om kennis op te bouwen. We hebben nog een paar jaar om te leren en die tijd moeten we optimaal benutten.” Met hun focus op innovatie en duurzaamheid bouwt Van Duijn De Jong verder aan een toekomstbestendige aubergineteelt.
Kennis & Nieuws
Bij Stolk Flora in Bleiswijk is duurzaamheid veel meer dan een modewoord. Het vormt de kern van de bedrijfsvoering. Deze diepgewortelde motivatie heeft geleid tot concrete stappen, zoals de inzet van biologische gewasbescherming, het terugdringen van het energieverbruik, het recyclen van drainwater en het gebruik van duurzamere verpakkingen. Onder leiding van eigenaar Jan Stolk en mede-directeur Koen van Koppen streeft het bedrijf ernaar hoogwaardige orchideeën te telen met een minimale impact op het milieu.
Met de groeiende inzet van biologische gewasbescherming is een handige uitzetmethode belangrijk. Het Van Iperen bio huisje maakt het eenvoudig om uitzetbuisjes van verschillende leveranciers in de kas in het huisje te plaatsen. De buisjes kunnen zowel staand als liggend worden bevestigd, afhankelijk van het soort biologie.
Arjan Dukker van Dukker Chrysanten uit Bleiswijk is na ruim 4 jaar nog steeds blij met zijn keuze om biostimulanten in te zetten in plaats van de grond te stomen. In de zoektocht naar een weerbare, vitale bodem was hij al langer bezig met het testen van verschillende mogelijkheden. De producten van Pireco leken het gewenste effect te geven en toen de gasprijzen zo hoog waren dat stomen eigenlijk geen optie was, was de keuze helemaal snel gemaakt. Het begon met een proef in 2 kappen, maar inmiddels krijgt de grond in zijn gehele kas de behandeling met Nemater en Stimuter.